Geschiedenis van het christendom en de parochie.
De Romeinen brachten de christelijke godsdienst naar de lage landen.
De Oost Veluwe, evenals de Oostzijde van de IJssel, bewoond door Saksische stammen, heeft betrekkelijk laat het christendom leren kennen. De Frankische predikers hadden in West Nederland wel succes (Willebrord 700), maar bij de Saksische bewoners ondervonden de Franken grote weerstand.
De vanuit Engeland en Ierland komende Angelsaksische predikers hadden echter wat meer succes, vooral door de grote overeenkomst in taal.
Voor onze omgeving is St. Lebuïnus van belang geweest. Hij kwam vanuit Engeland en trok naar de IJssel. Hij stichtte in 756 te Wilp een kapel en later in Deventer een kerk.

Op het eind van de Middeleeuwen was er naast veel goeds ook een verval in de geloofsbeleving te bespeuren. Er was behoefte aan hervorming van het kerkelijke leven. In de 16e eeuw zien wij dan ook hervormers als Luther, Zwingli en Calvijn optreden.
De paus en de meeste bisschoppen waren gekant tegen deze hervormers, die onder de lagere geestelijkheid nogal wat aanhangers kregen. Als een pastoor overging naar de reformatie, volgden ook meestal zijn gelovigen hem daarin. Het waren woelige tijden en onder het Spaanse bewind werden er ketterjachten georganiseerd en hebben hervormingsgezinde christenen het leven erbij gelaten.
Maar het tij keerde ten gunste van de hervorming, toen er in 1578 in ons gewest een Oranjegezinde stadhouder kwam. In 1583 vaardigde het Hof van Gelre een plakkaat uit, dat alle pastoors ten plattelande geëxamineerd moesten worden of zij wel als hervormde kerkdienaars aanvaardbaar waren. In 1592 werd de pastoors die trouw bleven aan Rome, verboden hun ambt nog langer uit te oefenen. Gerard Keppeling werd de eerste dominee en de Dorpskerk van Twello (vóór de reformatie de Mariakerk) kwam daarmee in handen van de reformatie.

Schuilkerken
Na de reformatie gingen de katholieken van Twello meer dan een eeuw ter kerke op het kasteel Duistervoorde. De priesters (vaak paters Jezuïeten vanuit Arnhem) die in het geheim de katholieken van Midden-Veluwe verzorgden, konden vanaf 1593 altijd terecht op het kasteel bij de adellijke families Van Steenbergen en Van Stepraedt. Eén van deze priesters was Wilhelmus Simons.
In 1673 kwamen de paters Franciscanen in onze streek de zielzorg uitoefenen. Op hun rondreizen werden ook zij gastvrij ontvangen door de bewoners van kasteel Duistervoorde.

De eerste pastoor na de reformatie kwam in 1756 en heette Van Munster. De huiskapel in het kasteel werd te klein, waarna het koetshuis als kerk in gebruik werd genomen. Door geschonken grond en een gift van fl. 1000 kon uiteindelijk een echte kerk worden gebouwd, die in 1803 werd ingezegend. De katholieken beschikten weer over een eigen parochiekerk die 85 jaar heeft dienst gedaan en die, ondanks een vergroting in 1838, wegens ruimtegebrek werd vervangen door het huidige kerkgebouw, dat in 1888 in gebruik is genomen.

Fusies van parochies
In september 1999 werd het parochieverband IJsselvallei opgericht, waarmee uitvoering werd gegeven aan het beleid van het bisdom, hetgeen o.a. inhield, dat de pastores in teamverband gingen samenwerken en zich ieder gingen toeleggen op een specifiek aandachtsveld voor de gehele regio.
Het samenwerkingsverband omvatte de parochies van Bussloo, De Vecht, Epe, Twello en Vaassen. Per 1 januari 2004 zijn ook de parochies van Klarenbeek en Loenen / Eerbeek toegetreden. Met ingang van 1 januari 2010 werden deze parochies samengevoegd tot de parochie H.H. Franciscus en Clara. Deze parochie
bestond tot 2021 uit zeven geloofsgemeenschappen met drie kerklocaties te weten in Vaassen, Twello en Loenen. De bisschop heeft de H. Martinuskerk in Twello aangewezen als Eucharistisch Centrum van de parochie.

Vanaf 2021 vormen de parochie Emmaus te Apeldoorn en de parochie H.H. Franciscus en Clara te Twello en omgeving samen een nieuwe parochie onder de naam Sint Franciscus-parochie.

terug naar boven